IRJP:




Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą


STRONY KONGRESU WYŚWIETLONO 269320 RAZY


STRONA GŁÓWNA   PROGRAM   REGULAMIN   MIEJSCE   DLA MEDIÓW

DZIEŃ 1     DZIEŃ 2     DZIEŃ 3     DZIEŃ 4     DZIEŃ 5 MEDIA O KONGRESIE




DRUGI DZIEŃ KONGRESU



Powitanie Uczestników Kongresu

Wystąpienie oraz prezentacja Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego
dyrektor IRJP dr hab. Jacek Gołębiowski, prof. KUL

Wystąpienia przedstawicieli Współorganizatorów Kongresu i prezentacja działań Instytucji na rzecz środowisk polonijnych:

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów - Dyrektor Jan Badowski - Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą
Ministerstwo Spraw Zagranicznych - Dyrektor Sławomir Kowalski - Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą w MSZ
Ministerstwo Edukacji i Nauki - Dyrektor Piotr Semeniuk - Departament Współpracy Międzynarodowej MEiN
Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą - Dyrektor Justyna Kralisz
Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej - Dyrektor Dawid Kostecki

Prezentacja działań TVP skierowanych do odbiorców zagranicznych

Filip Styczyński – Dyrektor TVP World
Jakub Dybek - Dyrektor TVP Polonia
Mirosłav Ciunovic - Dyrektor TVP Wilno
Aleksandra Adamczyk - Zastępca Dyrektora TVP Wilno


Dyrektor IRJP dr hab. Jacek Gołębiowski, prof. KUL witając zebranych serdecznie podziękował na przyjęcie zaproszenia na I Kongres Edukacji i Nauki przez tak liczne grono Polonii i Polaków z zagranicy związanych z zagadnieniami edukacji i rozwojem języka polskiego i polskiej kultury. Na wstępie przedstawił stan polityki informacyjnej Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego. Od połowy stycznia - a dodać należy, że Instytut istnieje od początku bieżącego roku - zorganizowano 92 spotkania z przedstawicielami Polonii, bądź to w krajach jej zamieszkania, lub goszcząc ich w siedzibie Instytutu, jak też za pośrednictwem łącz internetowych. Świadczy to o rozwijających się kontaktach umożliwiających prawidłowe rozpoznanie potrzeb polskich środowisk na świecie.

Mówiąc o idei, która stała u podstaw powołania Instytutu Rozwoju Języka Polskiego dyrektor Gołębiowski zaznaczył, że nie jest nowa, była obecna w dyskusjach w gremiach rządowych i pozarządowych od przynajmniej pięciu lat. Będąc w czołówce światowej pod względem liczebności diaspory nie mieliśmy dotąd instytucji, która w sposób całościowy, metodologicznie uporządkowany zajmowałaby się sferą edukacji i promocji języka poza granicami kraju.

Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego został powołany na podstawie ustawy z dnia 7 października 2022 r. jako państwowy podmiot posiadający osobowość prawną. Jego celem jest wspieranie rozwoju języka polskiego za granicą poprzez m.in. stałą opiekę nad szkołami polonijnymi i polskimi, oraz ośrodkami akademickimi; stałą współpracę w zakresie przekazywania środków finansowych; obecność instytucjonalną w środowiskach polonijnych; koordynowanie współpracy pomiędzy władzami krajów zamieszkania a środowiskiem polonijnym przy wsparciu MSZ; współorganizowanie cyklicznych wydarzeń promujących nauczanie języka i kultury polskiej w środowiskach polonijnych.

Do zadań należy inicjowanie i realizowanie działań dotyczących promocji języka polskiego; wspieranie kultywowania polskiej tradycji i wartości języka polskiego jako ojczystego oraz promocji języka polskiego jako ojczystego wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą; wzmacnianie współpracy między Polonią i Polakami zamieszkałymi za granicą a podmiotami działającymi w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą, w szczególności w dziedzinie edukacji i nauki; wspieranie inicjatyw oraz projektów edukacyjnych i naukowych mających na celu pogłębianie znajomości języka polskiego; upowszechnianie języka polskiego jako obcego; współpraca ze szkołami, uczelniami, instytucjami publicznymi, stowarzyszeniami, fundacjami, organizacjami i innymi podmiotami działającymi w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą na rzecz rozwoju języka polskiego za granicą; rozpoznawanie aktualnych potrzeb szkół na najniższym poziomie dzięki bezpośredniemu kontaktowi z pracownikami Instytutu; tworzenie strategii wspierania podmiotów oświatowych na polu upowszechniania nauki języka polskiego; budowanie kontaktów i współpracy pomiędzy podmiotami oświatowymi w Polsce i poza jej granicami; tworzenie i wspieranie nowych inicjatyw promujących rozwój i nauczanie języka polskiego, szczególnie w krajach masowej emigracji polskiej w XIX i XX wieku.

Instytut realizuje, lub będzie realizował w najbliższej przyszłości programy takie jak utrzymanie i funkcjonowanie szkół i przedszkoli polonijnych za granicą (w tym Wypoczynek letni), inicjatywy edukacyjne, stypendia dla uczniów, studentów i nauczycieli, wsparcie uczniów klas maturalnych w szkołach polskich i polonijnych (bon maturzysty), wsparcie uczniów klas pierwszych w szkołach polskich i polonijnych (bon pierwszaka). Trwają prace nad kolejnymi autorskimi programami Instytutu wspierającymi aktywność polonijną na polu edukacji, tak więc nie jest to zamknięty katalog propozycji programowych.

W perspektywie Instytut dąży do stabilizowania działalności szkół polonijnych i polskich za granicą poprzez wprowadzenie wieloletnich umów zapewniających finansowanie; stałej współpracy w promowaniu działalności szkół w celu zwiększania liczby uczniów; podniesienia rangi języka polskiego w świecie; systemowego wspierania metodycznego nauczycieli; promowania nowatorskich metod nauczania; podnoszenia prestiżu zawodowego nauczyciela języka polskiego w środowisku polonijnym.

Realizację zadań gwarantuje interdyscyplinarny zespół posiadający wieloletnie doświadczenie w pracy z Polonią i Polakami za granicą, nastawiony na bezpośrednią współpracę i rozpoznawanie potrzeb środowisk polonijnych i polskich za granicą.


Dyrektor Jan Badowski z Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Kancelarii Prezesa Rady Ministrów występując przed uczestnikami Kongresu stwierdził: Cieszę się, że spotykamy się na Kongresie, niemal rok po ogłoszeniu pomysłu zrodzonego w Toronto, aby spotkać się w kraju w szerokim gronie osób zaangażowanych w edukację polonijną. Jako przedstawiciel Kancelarii Premiera Dyrektor Badowski mogę wyrazić zadowolenie z wydzielenia problematyki związanej ze szkolnictwem poza granicami i promocją języka polskiego poprzez powołanie Instytutu Rozwoju Języka Polskiego zaznaczając, że ten obszar był zawsze traktowany jako najważniejsze zadanie dla KPRM.

Za tą nową sytuacją idzie – zgodnie z decyzją Ministerstwa Edukacji i Nauki - zwiększenie poziomu wsparcia finansowego dla Polonii, co przełoży się jakościowo i ilościowo na nowe programy i projekty. Kończąc Dyrektor Badowski wyraził zadowolenie, że Kongres jest okazją do bezpośredniego spotkania nauczycieli i działaczy polonijnych z władzami państwa polskiego i instytucjami, które zajmują się Polonią. Dzięki pytaniom, rozmowom można rozwiać wiele wątpliwości i poznać możliwości działania wspieranego przez Polskę.




Zdjęcia: © Agata Pawłowska - IRJP


Kongres to również rozmowy kuluarowe, zawieranie znajomości, integracja wokół wspólnych celów i ideałów. Z doświadczenia wiemy, że takie spotkania owocują ciekawymi inicjatywami i wspólnymi przedsięwzięcami, a przecież o to chodzi w budowaniu polskich więzi ponad granicami.


Zdjęcia: © Agata Pawłowska - IRJP


Sesja plenarna

Działania Państwa Polskiego na rzecz Polonii i Polaków w kontekście zmian geopolitycznych
Wykład dr. hab. Jacka Gołębiowskiego, prof. KUL

Sesja z udziałem przedstawicieli KPRM, MSZ, MEiN, ORPEG, NAWA oraz dyplomatów (służby konsularnej) z Londynu, Kurytyby, Chicago, Reykjaviku, Berlina prowadzona przez dr. hab. Jacka Gołębiowskiego, prof. KUL

Wystąpienie Marka Zaniewskiego
przedstawiciela Związku Polaków na Białorusi
Sytuacja szkolnictwa polskiego na Białorusi

Wystąpienie Julii Sierkowej
przedstawicielki Zjednoczenia Nauczycieli Polskich na Ukrainie
Sytuacja szkolnictwa polskiego na Ukrainie

Wystąpienie Radosława Brzózki
Szefa Gabinetu Politycznego Ministra Edukacji i Nauki
Jeden naród, wiele państw. Służba Polsce poza granicami kraju


Zdjęcia: © Agata Pawłowska - IRJP


Dyskusje panelowe

Dyskusje panelowe na temat:

  1. Po co nam polska szkoła?
  2. Jak moja szkoła promuje język polski i Polskę w swoim środowisku?

Grupy:

  • Nauczyciele przedszkoli i edukacji wczesnoszkolnej
    Moderator – Agnieszka Koterla
  • Nauczyciele języka polskiego i pozostałych przedmiotów
    Moderator – Małgorzata Kamińska
  • Dyrektorzy szkół i placówek oświatowych
    Moderator – Justyna Kralisz
  • Prezesi i przedstawiciele organizacji polonijnych
    Moderator – Małgorzata Wróblewska
  • Przedstawiciele nauki, wyższych uczelni, mediów
    Moderatorzy – dr Dawid Kostecki, Mariusz Czech
  • Młodzież z wolontariatu polonijnego
    Moderator – Ewa Kołodziejczyk
  • Rodzice
    Moderator – Barbara Dubiecka-Kruk

Nauczyciele przedszkoli i edukacji wczesnoszkolnej


Zdjęcia: © Agata Pawłowska

Nauczyciele języka polskiego i pozostałych przedmiotów


Zdjęcia: © Agata Pawłowska

Dyrektorzy szkół i placówek oświatowych


Zdjęcia: © Agata Pawłowska

Prezesi i przedstawiciele organizacji polonijnych


Zdjęcia: © Agata Pawłowska

Przedstawiciele nauki, wyższych uczelni, mediów


Zdjęcia: © Agata Pawłowska

Młodzież z wolontariatu polonijnego


Zdjęcia: © Agata Pawłowska

Rodzice


Zdjęcia: © Agata Pawłowska


Oficjalne otwarcie Kongresu

Pierwsza Dama do uczestników I Światowego Kongresu Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą


Szanowni Państwo!

Blisko 20 milionów Polaków i osób deklarujących pochodzenie polskie mieszka poza granicami Rzeczypospolitej. Naturalnie ich losy oraz intensywność więzi z krajem przodków są bardzo zróżnicowane. Ważne jest jednak, by każdy rodak na świecie mógł zyskać albo pomnożyć ten szczególny element kapitału kulturowego, jakim jest znajomość języka polskiego, wiedza o Polsce współczesnej, a także znajomość polskiej geografii, historii i tradycji.

Kluczową rolę odgrywa tu szkolnictwo. Polskie ośrodki edukacyjne za granicą realizują bardzo odpowiedzialną misję. Integrują i aktywizują społeczności polskie. Popularyzują naszą kulturę. Ale przede wszystkim kształcą dzieci i młodzież w duchu szacunku i przywiązania do polskości.

Bardzo często spotykam się z kadrą tych placówek oraz z ich wychowankami. Mogę więc zaświadczyć, że wykonują one imponującą, niezwykle owocną pracę. Jednocześnie poznałam z bliska wyzwania i najpilniejsze potrzeby polskich szkół za granicą. Obok pomocy materialnej potrzebne jest im wsparcie merytoryczne. A więc między innymi szkolenia dla nauczycieli i lektorów, stały kontakt z polskimi pedagogami i metodykami nauczania, nowoczesne podręczniki, pomoce naukowe a także dostęp do wysokiej jakości materiałów edukacyjnych w Internecie.

Dlatego z radością objęłam honorowy patronat nad I Światowym Kongresem Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą.


Będzie to okazja do dyskusji, wymiany doświadczeń i doskonalenia kwalifikacji zawodowych, a zarazem też do integracji środowisk zabiegających o systemowy, długofalowy rozwój polskiego szkolnictwa i nauki poza granicami kraju. Gorąco dziękuję organizatorom Kongresu i uczestniczącym w nim ekspertom, urzędnikom państwowym oraz moim koleżankom i kolegom nauczycielom.

Życzę Państwu udanych, inspirujących obrad oraz wielu sukcesów. Najserdeczniej wszystkich Państwa pozdrawiam.


06 lipca 2023


Podczas I Światowego Kongresu Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą zorganizowanego przez Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego we współpracy z Kancelaria Premiera, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą oraz NAWA Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej pod patronatem Małżonki Prezydenta RP Agaty Kornahauser – Dudy, Minister Przemysław Czarnek odczytał list Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Elżbiety Witek oraz opowiedział o wizji rządu RP dot. współpracy z Polonią i Polakami za granicą, która pozwoliła stworzyć narzędzia wsparcia dla naszych Rodaków, wykorzystując ich ogromny potencjał.


List Marszałek Sejmu RP Elżbiety Witek do uczestników i organizatorów Kongresu


Warszawa, 6 lipca 2023 r.

Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Uczestnicy i Organizatorzy
I Światowego Kongresu Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą

Szanowni Państwo

bardzo dziękuję za zaproszenie do udziału w I Światowym Kongresie Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą. Niestety nie mogę uczestniczyć w tym wyjątkowym wydarzeniu. Z dużą satysfakcją zapoznałam się z bogatym programem spotkania, które zgromadziło wiele osób zatroskanych o rozwój oświaty poza granicami Polski. Jako historyk i wieloletni nauczyciel doceniam jego znaczenie. Dyskusja o kluczowych wartościach w życiu dzieci i młodzieży jest niezmiernie potrzebna zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami. Serdecznie dziękuję organizatorom za podjęcie tej ważnej inicjatywy.

Na obczyźnie, głęboko zakotwiczone w polskiej kulturze i historii wartości są z pietyzmem pielęgnowane oraz przekazywane młodszym pokoleniom. Obok wiaty ojców są bezcennym, a jednocześnie silnym ogniwem łączącym rodaków na całym ś wiecie. Wielka to edukacyjna zasługa nauczycieli, wychowawców, animatorów, jak również rodziców, którzy uczą dzieci i młodzież szacunku do polskości. W obecnych czasach zacierania kulturowych i narodowych granic nauczanie jest zadaniem niesłychanie trudnym, wymagającym dużego zaangażowania oraz kreatywności. Towarzyszy mi również bolesna świadomość, że Polonii często utrudnia się naukę języka polskiego, a także ogranicza możliwość kultywowania tradycji. Tym większy jest mój podziw dla Państwa niestrudzonej pracy oraz determinacji. Z serca dziękuję za podejmowane działania służące krzewieniu patriotycznych wartości, za kształtowanie młodych umysłów w duchu poszanowania polskiego dziedzictwa.

Życzę inspirujących dyskusji i warsztatów, a także interesujących spotkań w atmosferze polskiej gościnności. Ufam, że I Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą zaowocuje projektami służącymi pogłębieniu emigracyjnych więzi, jak również przyczyni się do zacieśnienia poczucia wspólnoty Polonii z Macierzą.

Życząc Państwu satysfakcji z udziału w Kongresie, serdecznie pozdrawiam i łączę wyrazy szacunku.

Elżbieta Witek



Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek uroczyście otworzył I Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą. Wydarzenie zgromadziło nauczycieli i wykładowców, kierowników polskich placówek za granicą oraz popularyzatorów polskiej nauki i kultury na całym świecie – blisko 500 gości z 40 krajów.

Celem wydarzenia jest wzmocnienie polonijnej współpracy w dziedzinie edukacji i nauki, a także wypracowanie propozycji rozwiązań zmierzających do wsparcia Polaków mieszkających za granicą w dziedzinie nauczania języka polskiego i promocji rodzimej kultury w świecie.

Minister Edukacji i Nauki mówił, że kongres jest efektem wizji polskiego rządu, który realnie wspiera Polonię i Polaków za granicą. Wskazywał, że celem działań poszczególnych resortów jest wypracowanie efektywnych instrumentów wsparcia w różnych obszarach i wykorzystanie ogromnego potencjału naszych rodaków za granicą.


Minister Przemysław Czarnek podkreślał jednocześnie, że kluczową rolę w nauczaniu języka polskiego i podtrzymywaniu łączności z Polską pełnią przedszkola polonijne. Pierwsze z nich otwarto w październiku 2022 r. w Berlinie przy Szkole Polskiej im. gen. Stefana Grota-Roweckiego przy Ambasadzie RP w Berlinie. Na terenie Niemiec utworzono łącznie 5 takich placówek. – W krótkim czasie powstało 96 przedszkoli – podsumował.

Minister Przemysław Czarnek zwracał także uwagę na ogromny wysiłek uczniów poza granicami Polski, którzy w swoim wolnym czasie uczą się w polskich szkołach. Aby wesprzeć to zaangażowanie, do Sejmu RP został skierowany projekt, który umożliwi uznawanie znajomości języka polskiego wśród absolwentów szkół polskich.

Każdy uczeń, bez względu na to, czy kończy szkołę OPREG-owską czy społeczną polonijną szkołę poza granicami kraju, gdziekolwiek by się ona nie znajdowała i otrzymuje świadectwo takiej szkoły, to świadectwo to będzie na równi uznawane z certyfikatem znajomości języka polskiego – zaznaczył.

Podczas uroczystego otwarcia kongresu Minister Edukacji i Nauki uhonorował osoby szczególnie zasłużone dla rozwoju polskiej nauki.

Złotym Medalem Sapientia et Veritas odznaczeni zostali:

prof. Marek Jan Chodakiewicz ze Stanów Zjednoczonych
ks. dr Zdzisław Marian Malczewski z Brazylii
prof. Aleksandra Marcela Piasecka-Till z Brazylii

Wyróżnione zostały także osoby szczególnie zasłużone dla rozwoju edukacji.

Medal Komisji Edukacji Narodowej z rąk Ministra Edukacji i Nauki odebrali:

Jan Badowski , Stanisław Chylewski, Ewa Gleń, Monika Korchel, Sławomir Kowalski, Lidia Moń, Monika Mucha el Serougi, Sławomir Olszewski, Sergio Jose Sechiński, Julia Sierkowa, Elżbieta Siłuch, Galina Smulko, Wiesława Świerszcz.


Pełnomocnik Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą Minister Jan Dziedziczak przedstawił realizację współpracy z partnerami - Rodakami za granicą. Przykładem może być wprowadzenie legitymacji dla uczniów i nauczycieli szkół polskich oraz polonijnych. Nauczyciele - jak stwierdził Minister Dziedziczak - to elita środowiska polonijnego - należy docenić ich bardzo ważną rolę. Polska potrzebuje Polaków z zagranicy. W tym roku, po raz pierwszy od wielu lat, mamy dodatnią migrację do naszego kraju. "Chcemy obok wychowania po polsku następnego pokolenia, dać naszym młodym rodakom szansę wyboru - kim chcą być. [...] W ten sposób dajemy dziecku przynajmniej trzy możliwości drogi. Dziecko może być obywatelem kraju, w jakim żyje i zapomnieć o Polsce, może być aktywnym Polakiem w kraju, w którym żyje lub przyjechać do Polski, zostać i być Polakiem. [...] Jeśli dziecko polskie nie zna języka polskiego, jeśli nie jest zakorzenione w polskiej edukacji - nie ma szans na to, aby wraz z rodzicami wróciło do Polski" - powiedział Minister.

Jak podkreślił Polonia pełni „trzy podstawowe zadania: dbanie o dobro Polski, budowanie propolskiego lobbingu i przekazywanie polskości następnym pokoleniom”.„Polonia (polska diaspora) jest ogromną siłą, ogromnym kapitałem. Wystarczy spojrzeć na liczby: podczas gdy w kraju mieszka ok. 38 milionów Polaków, za granicą jest ich łącznie aż 20 milionów. Polska jest w gronie pięciu krajów, które mają najliczniejszą mniejszość poza granicami kraju, Polonia to najliczniejsza procentowo grupę narodową poza granicami własnego państwa. Mam świadomość, że nauczyciele to elita środowiska polonijnego. Uważam was za ludzi, którzy czują odpowiedzialność za sprawy polskie. Nie musimy was do tego wzywać, sami to wywodzicie ze swojego inteligenckiego etosu” – zwracał się do obecnych na sali przedstawicieli Polonii Jan Dziedziczak. Podkreślał, że znajomość języka polskiego jest ważna dla osób, które chcą wrócić do Polski. „Jeśli nie ma polskiej edukacji, nie ma szans na powrót. Dlatego musimy udostępnić polską naukę. Bez was, nauczyciele polonijni, nie byłoby szans na powrót Polaków do kraju”

W imieniu Premiera RP Mateusz Morawiecki Minister Jan Dziedziczak wręczył Honorowe Odznaki za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą.

Uhonorowani zostali:

  • Adam Chłopek - Prezes Ogólnoukraińskiego Koordynacyjno-Metodycznego Centrum Nauczania Języka i Kultury Polskiej w Drohobyczu,
  • Centrala Polskich Szkół Dokształcających w Ameryce,
  • Zrzeszenie Nauczycieli Polskich w Ameryce,
  • Związek Nauczycielstwa Polskiego w Kanadzie,
  • Polonijna Organizacja Nauczycieli w Argentynie,
  • Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna",
  • Polska Macierz Szkolna w Belgii,
  • Polska Macierz Szkolna w Wielkiej Brytanii,
  • Zrzeszenie Nauczycielstwa Polskiego za Granicą w Wielkiej Brytanii,
  • Centrum Dyrektorów i Kadr Zarządzających polskich szkół w Wielkiej Brytanii „Edukator”,
  • Forum Polskich Szkół w Holandii,
  • Rada Oświaty Polonijnej we Włoszech,
  • Polska Macierz Szkolna w Irlandii,
  • Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą ,
  • Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej.

Tomasz Zieliński, przewodniczący Rady Programowej IRJP przekonywał, że do właściwego funkcjonowania Instytutu potrzebne jest utrzymywanie stałej łączności z Polakami za granicą. Chcemy tworzyć jednostki poza Polską. Naszą ambicją jest, żeby Instytut znajdował się w każdym zakątku świata. Tylko tam, na miejscu, można się dowiedzieć, jakie są warunki, w których żyją Polacy”


Zdjęcia: © Agata Pawłowska


Działalność Ministerstwa Edukacji i Nauki
na rzecz wspierania nauki i edukacji polskiej za granicą

Ministerstwo Edukacji i Nauki odpowiada za prowadzenie polityki państwa w obszarze oświaty i wychowania oraz nauki i szkolnictwa wyższego i realizuje zadania związane z przygotowywaniem strategicznych rozwiązań, rozwojem i finansowaniem: przedszkoli, szkół podstawowych, ponadpodstawowych, specjalnych i policealnych, polskich szkół za granicą, uczelni, instytutów badawczych, instytutów naukowych. W ramach powyższych działań jednym z priorytetów Ministra Edukacji i Nauki jest utrzymanie tożsamości narodowej młodego pokolenia naszych rodaków za granicą.

W tym celu MEiN wspiera polską edukację i język polski w świecie przez działania podległych instytucji. Są to: powołany w grudniu 2022 r. Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego, Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą oraz Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej oraz Akademia Kopernikańska. Działania wymienionych instytucji wzajemnie się uzupełniają m.in. w zakresie nauczania i wspierania nauczania języka polskiego, co z kolei pozwala w sposób skuteczny realizować zadania oświatowe na rzecz Polonii i Polaków za granicą.

W 115 krajach znajduje się 9 000 polskich i polonijnych podmiotów. W 2022 r. MEiN przeznaczyło na zadania dotyczące Polonii i Polaków za granicą 173 338 080,00 zł i plasuje go to na pierwszym miejscu wśród resortów pod względem wysokości nakładów. Wszystkie resorty łącznie przeznaczyły na ten cel 581 315 427,48 zł.

Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG)

Misją Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą jest kształtowanie i podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej wśród Polonii i Polaków żyjących poza granicami kraju. ORPEG koordynuje organizację kształcenia dzieci obywateli polskich przebywających za granicą. Obecnie nadzoruje 74 szkoły polskie przy placówkach dyplomatycznych RP w 36 krajach na całym świecie. Szkoły realizują program uzupełniający. W roku szkolnym 2022/2023 naukę w polskich szkołach rozpoczęło ponad 16 tys. uczniów, w których pracuje blisko 600 nauczycieli. Ośrodek sprawuje także nadzór nad Szkołami Europejskimi oraz nauczycielami oddelegowanymi do pracy w 4 sekcjach polskich we Francji.

ORPEG organizuje również kształcenia na odległość dla ponad 1500 dzieci obywateli polskich przebywających za granicą. W roku szkolnym 2022/2023 skierował 102 nauczycieli do pracy za granicą w celu wspomagania.

W ramach swoich zadań ORPEG przekazuje za granicę podręczniki i pomoce dydaktyczne służące nauczaniu języka polskiego i w języku polskim. W minionym roku zrealizowano 219 wniosków z 36 krajów i przekazano ponad tys. 000 książek.

Polonijne Centrum Nauczycielskie (PCN) organizuje doskonalenie zawodowe dla nauczycieli pracujących wśród Polonii i Polaków za granicą, a także udziela im wsparcia zarówno metodycznego jak i merytorycznego. Aktualnie z oferty szkoleniowej korzysta każdego roku ponad 6 tys. nauczycieli.

Warto zaznaczyć, że od 2010 roku ORPEG organizuje kursy adaptacyjno-językowe dla repatriantów i członków ich rodzin.

Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego

Instytut powstał 15 grudnia 2022 r. Wśród celów działania tej instytucji są m.in.:

wspieranie kultywowania polskiej tradycji i wartości języka polskiego oraz promocji języka polskiego jako ojczystego wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą; wspieranie inicjatyw oraz projektów edukacyjnych i naukowych mających na celu pogłębianie znajomości języka polskiego czy współpraca ze szkołami, uczelniami, instytucjami publicznymi, stowarzyszeniami, fundacjami, organizacjami i innymi podmiotami działającymi w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą na rzecz rozwoju języka polskiego za granicą. Do tej pory Instytut ogłosił dwa konkursy. W ramach konkursu „Wspieranie edukacji polonijnej i polskiej poza granicami Polski 2023” przydzielono środki w dwóch obszarach: w pierwszym na kwotę 22 810 995,00 zł, w drugim zaś w wysokości 10 497 488,90 zł.

Na rozstrzygnięcie czekają jeszcze uczestnicy konkursu pn. „Wspieranie dzieci i młodzieży polonijnej oraz polskiej mieszkającej poza granicami Polski 2023”. Termin składania ofert minął 3 lipca br.

Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA)

NAWA została powołana w 2017 r. i jej misją jest wzmocnienie potencjału polskiej nauki i szkolnictwa wyższego poprzez wymianę i współpracę międzynarodową. Jest ona realizowana m.in. poprzez programy ustanawiane przez Dyrektora Agencji. W budżecie NAWA na rok 2023 na realizację zadań związanych ze wspieraniem współpracy z Polonią i Polakami mieszkającymi za granicą zaplanowano środki finansowe w łącznej wysokości ponad 57,5 mln (budżet NAWA wynosi 220 mln zł).

Flagowym programem NAWA jest program stypendialny dla Polonii im. gen. Władysława Andersa. Stwarza on młodzieży polskiego pochodzenia możliwość odbycia w Polsce bezpłatnych studiów z comiesięcznym stypendium.

W ofercie NAWA znajduje się również program „Polskie Powroty”, którego celem jest umożliwienie wyróżniającym się polskim naukowcom powrotu do kraju i podjęcie przez nich zatrudnienia w polskich uczelniach, instytutach naukowych lub instytutach badawczych. Szeroka oferta programowa Agencji jest skierowana do wszystkich przedstawicieli społeczności akademickiej, począwszy od osób indywidualnych (studentów, doktorantów, naukowców), aż po podmioty instytucjonalne: uczelnie, instytuty badawcze i naukowe. W roku 2022 przyznano ponad 6 100 stypendiów osobom indywidualnym oraz prawie 900 grantów instytucjom akademickim.

Akademia Kopernikańska

Celem Akademii Kopernikańskiej jest m.in. umiędzynarodowienie i popularyzacja polskiej nauki. Akademia będzie miejscem współpracy polskich i zagranicznych naukowców. Wzmocni także inicjatywy naukowe i badawcze polskich naukowców oraz naukowców polskiego pochodzenia, którzy pracują w zagranicznych jednostkach naukowych.






P R O G R A M
I Światowego Kongresu Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą 2023


  07:00 – 22:00

Przyjazd i zakwaterowanie Uczestników
(Jachranka 77, 05-140 Serock)

  13:00 – 14:30

Obiad

  17:00 – 19:00

Kolacja

  19:00

„Tylko miłość jest twórcza”
– spotkania z twórcami/reżyserami, dyskusje panelowe nad filmami/kinematografią polską

Projekcja filmów:

FILIP   – reżyseria: Michał Kwieciński
Tytułowy bohater Filip jest typowym kosmopolitą i niezdolnym do głębszych uczuć wodzicielem. W Polsce stracił całą rodzinę. Sam, będąc w sercu nazistowskich Niemiec, ukrywa żydowskie pochodzenie i niejednokrotnie wymyka się śmierci.
Prowadzenie: dr Justyna Melonowska (sala PR)

AGONIA   – reżyseria: Tomasz Knittel
Błyskotliwy esej filmowy, który często zachwyca swoją stroną wizualną. Narracja jest bardzo szybka, kamera rzadko zatrzymuje się w jednym punkcie – majestatyczne krajobrazy uchwycone z drona mieszają się z ujęciami przedstawiającymi rozmówców Adam Struga, głównego bohatera, ich najbliższe otoczenie.
Prowadzenie: dr hab. Anna Podstawka, prof. KUL (sala SS1)

ANTYLE CHOPINA   – reżyseria: Agnieszka Lipiec-Wróblewska
Antylscy muzycy czują i umieją zagrać rubato Chopina. Potrafią też – jak nikt inny – improwizować na fortepianie. Intuicyjnie rozwijają to, o czym Chopin pisał w listach: Lewa ręka jest zegarem, ale z prawą rób wszystko co chcesz i co możesz. Odkrycie Chopina było bardzo nowoczesne, rozsadzało swój czas i jak się okazuje europejskie korzenie. Synkopowanie prawą ręką wywodzi się z rytmu afrykańskiego bębna. Połączenie lewej, grającej rytm ręki, z synkopującą dowolnie prawą ręką wprowadzili amerykańscy pianiści na przełomie XIX i XX wieku. Ten rytm nazywa się ragtime.
Prowadzenie: dr Jarosław Cymerman (sala TT1)

DWIE KORONY  – reżyseria: Michał Kondrat
Film ukazuje nieznane dotąd powszechnie fakty z życia o. Maksymiliana Kolbego, począwszy od jego dzieciństwa aż do decyzji o oddaniu życia za współwięźnia w Auschwitz. Film jest podzielony na część dokumentalną i fabularną, dzięki czemu możemy usłyszeć, o czym rozmawiał o. Maksymilian z różnymi osobami w Auschwitz.
Prowadzenie: o. Jacek Staszewski OFM Conv (sala UW)

Miejsce projekcji: Hotel Warszawianka Centrum Kongresowe, Jachranka 77


RELACJA Z DNIA PIERWSZEGO

  8:00 – 10:00

Śniadanie

  10:00 – 11:30

Powitanie Uczestników Kongresu (sala BCD)

Wystąpienie oraz prezentacja Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego
– dyrektor IRJP dr hab. J. Gołębiowski, prof. KUL

Wystąpienia przedstawicieli Współorganizatorów Kongresu i prezentacja działań Instytucji na rzecz środowisk polonijnych:

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Ministerstwo Edukacji i Nauki
Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą
Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej

Prezentacja działań TVP skierowanych do odbiorców zagranicznych

Filip Styczyński – Dyrektor TVP World
Jakub Dybek - Dyrektor TVP Polonia
Mirosłav Ciunovic - Dyrektor TVP Wilno
Aleksandra Adamczyk - Zastępca Dyrektora TVP Wilno

  11:30 – 12:00

Przerwa kawowa

  12:00 – 13:30

Wykład dr hab. Jacka Gołębiowskiego, prof. KUL (sala BCD)
Działania Państwa Polskiego na rzecz Polonii i Polaków w kontekście zmian geopolitycznych

Sesja plenarna
z udziałem przedstawicieli KPRM, MSZ, MEiN, ORPEG, NAWA oraz dyplomatów (służby konsularnej) z Londynu, Kurytyby, Chicago, Reykjaviku, Berlina prowadzona przez dr. hab. Jacka Gołębiowskiego, prof. KUL

Wystąpienie Marka Zaniewskiego
przedstawiciela Związku Polaków na Białorusi
Sytuacja szkolnictwa polskiego na Białorusi

Wystąpienie Julii Sierkowej
przedstawicielki Zjednoczenia Nauczycieli Polskich na Ukrainie
Sytuacja szkolnictwa polskiego na Ukrainie

Wystąpienie Radosława Brzózki
Szefa Gabinetu Politycznego Ministra Edukacji i Nauki
Jeden naród, wiele państw. Służba Polsce poza granicami kraju

  13:30 – 15:00

Obiad

  15:00 – 17:30

Dyskusje panelowe na temat:

  1. Po co nam polska szkoła?
  2. Jak moja szkoła promuje język polski i Polskę w swoim środowisku?

Grupy:

  • Nauczyciele przedszkoli i edukacji wczesnoszkolnej
    Moderator – Agnieszka Koterla (sala P)
  • Nauczyciele języka polskiego i pozostałych przedmiotów
    Moderator – Małgorzata Kamińska (sala R)
  • Dyrektorzy szkół i placówek oświatowych
    Moderator – Justyna Kralisz (sala SS1)
  • Prezesi i przedstawiciele organizacji polonijnych
    Moderator – Małgorzata Wróblewska (sala TT1)
  • Przedstawiciele nauki, wyższych uczelni, mediów
    Moderatorzy – dr Dawid Kostecki, Mariusz Czech (sala W)
  • Młodzież z wolontariatu polonijnego
    Moderator – Ewa Kołodziejczyk (sala U)
  • Rodzice
    Moderator – Barbara Dubiecka-Kruk (sala L)
  17:30 – 18:00

Przerwa kawowa

  18:00 – 19:00

Oficjalne otwarcie Kongresu (sala BCD)

Wystąpienia przedstawicieli Rządu i Władz RP

  19:15

Kolacja w formie grilla


RELACJA Z DNIA DRUGIEGO

  8:00 – 9:30

Śniadanie

  9:00 – 19:00

Młodzież z wolontariatu:
zwiedzanie Warszawy (m.in. Muzeum Powstania Warszawskiego, Stare Miasto)

  9:00 – 19:00

Całodniowe warsztaty medialne i zwiedzanie siedziby Telewizji Polskiej S.A.

  9:00 – 10:30

Interdyscyplinarny panel dyskusyjny
„Rola edukacji językowej i kulturowej w zachowaniu tożsamości” (sala BCD)
Prowadzenie: prof. dr hab. Beata Obsulewicz-Niewińska, dr hab. Wojciech Kruszewski, prof. KUL

Udział biorą:

prof. dr hab. Joanna Getka – kierownik Katedry Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego
prof. dr hab. Jolanta Tambor – dyrektor Szkoły Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego
Łukasz Jarocki – Instytut Książki

  10:30 – 11:00

dr Krzysztof Jurek z Fundacji Polskiej Akademii Nauk
„Tożsamość społeczno-kulturowa uczniów polskich mieszkających za granicą” (sala BCD)

  11:00 – 11:30

Przerwa kawowa

  11:30 – 13:30

Warsztaty

  • Rękodzieło ludowe (sala U)
  • Historyczne (sala R)
    11:30 „Immersyjna edukacja historyczna Instytutu Pamięci Narodowej”,
    prelegent Magdalena Hajduk
    12:30 „Działalność Biura Współpracy Międzynarodowej IPN w ramach projektu Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności oraz reagowania na dyfamacje jako przykład prowadzenia efektywnej polityki pamięci”,
    prelegenci: Agnieszka Jędrzak (Dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej) i dr Mateusz Marek (naczelnik w Biurze Współpracy Międzynarodowej).
  • Wychowanie dwujęzyczne (sala SS1)
  • Zarządzanie zespołem i budowanie pozytywnych relacji w szkole polonijnej (sala TT1)
  • Praca z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych (sala K)
  • Kształtowanie i podtrzymywanie tożsamości narodowej (sala W)
  • Metody aktywizujące (sala L)
  • Taniec ludowy (sala P)
  13:30 – 15:00

Obiad

  15:00 – 17:30

Kontynuacja warsztatów

  • Historyczne (sala R)
  • Zarządzanie zespołem i budowanie pozytywnych relacji w szkole polonijnej (sala TT1)
  17:45 – 18:45

Warsztaty otwarte

  • Gra Kameleon (sala Europejska 1)
  • Wprowadzenie dotyczące działań w mediach społecznościowych, kwestii dezinformacji, fake newsów (sala Europejska 2)
  14:30 – 19:00

Wycieczki edukacyjne do wyboru:

  • Twierdza Modlin
    zwiedzanie: m.in. Wieży Czerwonej, Multimedialnego Centrum Edukacji Historycznej – Prochownia 197
  • Ciechanów
    zwiedzanie: m.in. Muzeum Romantyzmu w Opinogórze, Zamku Książąt Mazowieckich w Ciechanowie
  • Zakroczym
    zwiedzanie: m.in. Klasztoru Braci Mniejszych Kapucynów, refektarza klasztornego, Muzeum Warszawskiej Prowincji Kapucynów, Archiwum i Biblioteki Warszawskiej Prowincji Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów
  • Uniwersytet Warszawski
    zwiedzanie: m.in. Kampusu Uniwersytetu Warszawskiego przy Krakowskim Przedmieściu, laboratorium fizycznego i chemicznego
  19:00 – 20:30

Kolacja

  20:30

Koncert Jacka Kowalskiego
– polskiego historyka sztuki, poety i pieśniarza, tłumacza literatury starofrancuskiej na język polski, profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (sala BCD)


RELACJA Z DNIA TRZECIEGO

  7:00 – 9:00

Śniadanie

  9:00 – 10:30

Sesja wykładowo-warsztatowa (sala BCD)

„Polskie korzenie – jak i gdzie szukać informacji o polskich przodkach?”
dr hab. Tomasz Nowicki, prof. KUL; dr hab. Piotr Rachwał, prof. KUL

  10:30 – 11:00

Zbiory polonijne i emigracyjne jako źródło w badaniach genealogicznych
Mariusz Olczak – dyrektor Archiwum Akt Nowych

  11:00 – 11:30

Przerwa kawowa

  11:30 – 13:00

Sesja wykładowa (sala BCD)

  • prof. dr hab. Halina Grzymała-Moszczyńska – Akademia Ignatianum w Krakowie. Emerytowana profesor UJ
    Tożsamość polska w kontekście emigracji
  • dr Stella Strzemecka
    Problemy dziecka w szkole polonijnej
  • ks. dr hab. Cezary Franciszek Smuniewski, prof. UW
    Tożsamość narodowa Polonii z perspektywy nauk o bezpieczeństwie
  14:00 – 15:30

Obiad

  15:30 – 18:00

Czas wolny

  13:00 – 14:00 Panel rektorski
  18:00 – 23:00

Uroczyste podsumowanie Kongresu (sala ABCD)

Odczytanie i przyjęcie Rekomendacji Kongresu wypracowanych przez Uczestników

Koncert

Uroczysta kolacja


RELACJA Z DNIA CZWARTEGO

  6:30 – 8:00

Śniadanie

  08:30

Wyjazd do Niepokalanowa

  10:00 – 11:00

Msza święta koncelebrowana pod przewodnictwem
ks. biskupa Rafała Macieja Markowskiego

  11:00 – 14:00

Zwiedzanie muzeów
Obiad w restauracji „U braci

  Ok. 14:00

Wyjazd z Niepokalanowa do Warszawy


RELACJA Z DNIA PIĄTEGO








I Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za granicą
dofinansowany ze środków Ministra Edukacji i Nauki


CAŁOŚCIOWA REALIZACJA PORTALU KONGRESU: © CENTRUM MEDIALNE IRJP





PORTAL IRJP WYŚWIETLONO 1415187 RAZY



×